X Przegląd Filmów Górskich - 2014

Jubileuszowy Przegląd nie zmienił swojej formuły: miał miejsce tradycyjnie w gościnnych progach Ustrzyckiego Domu Kultury w dniach 17-19 stycznia, ale…
Mimo wszystko jubileusz zobowiązuje, stąd patronat honorowy Wojewody i Marszałka Województwa Podkarpackiego, tort okolicznościowy Burmistrza Ustrzyk Dolnych, filmik promocyjny autorstwa Darka Załuskiego i program, który po raz kolejny przełamał stereotyp myślenia o Przeglądzie jako o imprezie niszowej.

Dopisała także publiczność, dla której to przecież podejmuje się cały trud organizacyjny!
Zanim o szczegółach, krótkie przypomnienie.

Pierwszy Przegląd, jeszcze wówczas tak nie nazwany, był imprezą towarzyszącą Międzynarodowym Zawodom w Ratownictwie Górskim w dniach 24-17.02.2005 r. w Ustrzykach Dolnych w 45 roku istnienia Grupy Bieszczadzkiej GOPR.

Pomysłodawcą był himalaista i ratownik Grupy Wałbrzysko-Kłodzkiej Piotr Snopczyński, który przygotował wystawę fotograficzną i zestaw filmów górskich, które z osobistym komentarzem zaprezentował w Ustrzyckim Domu Kultury pod hasłem „Echa wysokich gór”.
Impreza „wypaliła”, stąd padła propozycja jej kontynuowania i tak narodził się Przegląd Filmów Górskich.

Z osobistym udziałem i zaangażowaniem Piotra, przez pierwsze lata wypracowano pewien specyficzny i niespotykany na innych imprezach tego typu scenariusz. Jego stałymi elementami są do dziś:

- towarzysząca imprezie wystawa fotografii górskiej, wśród autorów, oprócz Piotra Snopczyńskiego byli: Waldemar Czado, Andrzej Bujalski, Małgorzata Dul, zbiorowa wystawa ratowników GOPR,
- spotkania z wybitnymi przedstawicielami polskiego himalaizmu i ich powszechna dostępność w czasie całej imprezy. Gośćmi Przeglądu byli m. innymi: Krzysztof Wielicki, Leszek Cichy, Artur Hajzer, Janusz Majer, Ryszard Pawłowski, Ryszard Warecki, Aleksander Lwow, Piotr Pustelnik, Darek Załuski, Jacek Jawień, Kinga Baranowska, Tamara Styś, Marek Kamiński,
- prezentacja górskich osiągnięć ratowników GOPR i przedstawicieli lokalnej społeczności,
- elementy karpackie obok wysokogórskich,
- ilustracja muzyczna, występy takich zespołów jak „Wolna Grupa Bukowina”, „Na Drabini”, „Jacek i Placek”, kapele „Watra” i „Wilcze Echa”,
- prezentacje filmów fabularnych o tematyce górskiej.

Organizatorami Przeglądu byli i są: Zarząd Główny i Grupa Bieszczadzka GOPR, Miasto i Gmina Ustrzyki Dolne oraz Ustrzycki Dom Kultury.
Od IV Przeglądu ustabilizował się także skład sponsorów i instytucji współpracujących co ma bezpośrednie przełożenie na możliwości programowe. To za sprawą firmy ALPIN SPORT Zakopane i Pana Macieja Kałwaka możemy w Ustrzykach gościć najwybitniejszych przedstawicieli polskiego himalaizmu. Maćku dziękujemy, także za souveniry, które w drodze losowania trafiają co roku w ręce widzów!

Od trzech lat Przeglądowi towarzyszy także Pan Roman Krukowski ze swoim przebogatym zbiorem najnowszych i kolekcjonerskich pozycji literatury górskiej, zadomowiło się także stoisko ratowników zawsze z okolicznościową pieczęcią!

Po tym przypomnieniu przejdźmy do wydarzeń dziesiątej edycji Przeglądu. Program, po niewielkich korektach, ostatecznie wyglądał następująco:
17.01.2014r.: rozpoczęto wernisażem wystawy: Manaslu w fotografii Piotra Snopczyńskiego. W trakcie „wjechał” tort, fajerwerki, wspomnienia i słowa podziękowania od Burmistrza Henryka Sułuji w wypełnionym po brzegi foyer kina.

Na scenie dalszy ciąg koniecznej jubileuszowej oprawy i szczególne podziękowania dla Piotra Snopczyńskiego, Macieja Kałwaka i niżej podpisanego. Uruchomienie zabytkowego projektora było sygnałem, że kończymy celebrować jubileusz i zaczynamy. Tego dnia zaprezentowali się: Erwin Gorczyca i Waldemar Czado, Janusz Majer, Aleksander Lwow
i Krzysztof Wielicki.

Kolejny już raz Erwin Gorczyca i Waldemar Czado relacjonowali alpejskie wyprawy członków Grupy Bieszczadzkiej GOPR. Tym razem była to wędrówka na nartach turowych wokół Mont Blanc.

Himalaista, podróżnik, wiceprezes Polskiego Związku Alpinizmu Janusz Majer przywołał postać Artura Hajzera, który tragicznie zginął w ubiegłym roku podczas wyprawy na Gasherbrum I. Przedstawił on drogę Artura Hajzera od początkowych lat w Harcerskim Klubie Górskim po jego największe sukcesy w światowym himalaizmie. Artur miał być jednym z gości honorowych tegorocznego Przeglądu. Jego pamięć uczestnicy uczcili minutą ciszy.

Nowa książka Aleksandra Lwowa "Zwyciężyć znaczy przeżyć 20 lat później" była pretekstem do wspomnień jej autora o tych, którzy odeszli, nie tylko w górach. Aleksander Lwow kolejny już raz ze swadą, dystansem i specyficznym humorem wspominał swoich kolegów i znajomych, z którymi wspinał się, a których już między nami nie ma.
Pierwszą wersję tej książki Aleksander Lwow napisał dwadzieścia lat temu. Z czasem stała się ona klasykiem gatunku.
Krzysztof Wielicki nawiązał do swoich himalajskich doświadczeń nie tylko górskich, ale tych związanych z życiem codziennym w Nepalu, Tybecie czy Afganistanie. A że opowiadał
z wielka werwą, sala, która okazała się tego dnia za mała, reagowała żywiołowo, zapominając, że to czwarta godzina spędzona w fotelach. Ciekawa okazała się wymiana doświadczeń z obecnym na sali Leszkiem Cichym. Tak skończył się pierwszy dzień Przeglądu.

18 stycznia, w sobotę w godzinach dopołudniowych wystartowała sesja filmów non stop prowadzona przez Piotra Snopczyńskiego.
Po południu, przy nadkomplecie publiczności, ciąg dalszy spotkań i filmów, w kolejności zaś zaprezentowali się:
- Grzegorz Michałek: Z piekła do nieba - od jaskini Voroniej po Mt Everest.
- projekcja filmu Darka Załuskiego z wyprawy na Mt Everest z Wojtkiem Kukuczką
i Robertem Szymczakiem po raz kolejny z negatywnymi uwagami o komercjalizacji „dachu świata”,
- Piotr Snopczyński: zaprezentował nagrodzony na Festiwalu w Karlovych Varach bardzo ciekawy film o bulderowcach ćwiczących na skałkach w Chinach.
- Leszek Cichy: Grenlandia i Gunnbjorns Field (3694 m) - najwyższy szczyt Arktyki – film z autorskim komentarzem,
- Piotr Pustelnik: Korona ziemi i nie tylko, prelekcja godna finału!

Jak widać program był bardzo napięty. Ten maraton górski pozostanie w pamięci przede wszystkim z prezentacji Grzegorza Michałka, instruktora GOPR z grupy Beskidzkiej, który po sukcesie dotarcia do dna jaskini Voroniej realizował w 2013 roku wyprawę na MtEverest celem uzyskania największej deniwelacji świata. Cel został osiągnięty mimo braku wejścia szczytowego, o czym barwnie opowiadał Grzegorz.

O pozostałych autorach i ich prezentacjach można krótko powiedzieć: najwyższa półka !
Pozwoliłem sobie także na krótką, poza programową prezentację filmu „Vertikal II”, który został przyjęty – w relacji Leszka Cichego – entuzjastycznie. Kto był wie o co chodzi - dzięki wielkie realizatorom i odtwórczyni roli głównej!

Żal było kończyć i przewidując to UDK zaprosił wszystkich na niedzielny górski maraton filmowy. Byłem mile zaskoczony… publiczność nie odpuściła oglądając filmy: „K2”, dokument „Two on K2” oraz „Czekając na Joe”.

Trzy wspaniałe dni w Ustrzykach Dolnych, pozostaje mieć nadzieję, że w przyszłym roku znów się spotkamy !
Podsumowując zaś minione dziesięć lat z filmem górskim w Ustrzykach Dolnych trzeba pokłonić się pomysłowi Piotra Snopczyńskiego, że warto i że można przy odpowiednim zaangażowaniu, dobrym pomyśle zrobić wspaniałą i w sumie niskobudżetową imprezę, która zainteresuje tak spore grono miłośników gór.

W internecie można znaleźć relację uczestniczki, która rok temu napisała: „Podsumowując – Festiwal Filmów Górskich w Ustrzykach Dolnych może być świetnym pretekstem do wypadu w Bieszczady. Atmosfera jest kameralna. I co rzadkie dzisiaj – to festiwal bezpłatny. Za rok przyjedziemy znowu…” – a więc do zobaczenia !

Grzegorz Chudzik